Powiat Białogardzki » Aktualności starostwa
2019-03-02, 14:18 źródło: Powiat Białogardzki - Starostwo Powiatowe w Białogardzie

Biografia - Edwarda Ciupaka pseudonim ,,Mały”.

ciupak
ciupak
Biografia - Edwarda Ciupaka pseudonim ,,Mały”
1 marca Dzień Żołnierzy Wyklętych, Ważny Dzień i ważne wydarzenie, Właśnie dlatego Wicestarosta Powiatu Białogardzkiego Sebastian Balcerzak wybrał ten dzień by osobiście odwiedzić bohatera tamtych wydarzeń, mieszkańca Nasutowa ,Pana Edwarda Ciupaka pseudonim ,,Mały”.
Biografia - Edwarda Ciupaka pseudonim ,,Mały”
Wicestarosta odczytał i wręczył podziękowania oraz wyraził ogromny szacunek do postawy Pana Edwarda jak również radość i dumę, iż mamy wśród nas takich bohaterów.
Biografia - Edwarda Ciupaka pseudonim ,,Mały”
Pan Edward był bardzo wzruszony tą wizytą. Nie było to ostatnie spotkanie

Proszę wczytać się w kawałek historii Pana Edwarda:

Edward Ciupak urodził się 14 grudnia 1928 roku w Wólce Ratajskiej koło Janowa Lubelskiego. Do wybuchu II wojny światowej zdążył ukończyć pięć klas szkoły powszechnej, a już w 1943 roku rozpoczął swoją działalność konspiracyjną.

Wejście w struktury konspiracji ułatwił mu ukrywający się w jego rodzinnym domu oficer Wojska Polskiego, były pracownik II Oddziału Sztabu Generalnego, czyli komórki zajmującej się przed wojną wywiadem. Miał niedowład lewej ręki i nogi. Znał języki obce, więc brali go do słuchania radia. Oficer pisał z tych audycji sprawozdania kierowane do odpowiednich ludzi, które roznosiłem właśnie ja. Oficer przeszkolił mnie osobiście, jak mam zachowywać się w danej sytuacji – opowiadał po latach „Mały”.

Po wkroczeniu sowietów na teren województwa lubelskiego rozpoczęły się aresztowania byłych żołnierzy państwa podziemnego. W listopadzie 1944 roku został aresztowany również Edward Ciupak. Jednak w czasie konwoju udało mu się uciec. Początkowo ukrywał się samotnie, a później dołączył się do grupy Józefa Kłysia „Rejonowego”, wchodzącego w skład oddziału Narodowej Organizacji Wojskowej pod dowództwem Józefa Zadzierskiego „Wołyniaka”. Zgrupowanie to działało głównie w rejonie Janowa Lubelskiego. Przyjął wówczas pseudonim „Mały”.

W listopadzie 1946 roku, po rozmowach dowództwa NSZ z lubelskim WiN, został podporządkowany pod Zgrupowanie Oddziałów mjr. Hieronima Dekutowskiego „Zapory”, wraz z innymi partyzantami NOW. Wcielono go do plutonu Michała Szeremieckiego „Misia”, z którym próbował przetrwać nadchodzącą zimę. Pełnił wówczas funkcję amunicyjnego Kazimierza Kowala „Sokoła”.

W styczniu 1947 roku oddział kwaterował w miejscowości Zakącie, gdzie w nocy został zaatakowany przez oddział KBW ochraniający lokal wyborczy w Wilkołazie, który przybył do wsi po donosie informatora. Było nas w mieszkaniu czterech: dowódca „Miś”, „Sokół”, sanitariusz i ja. Przebudził nas huk wystrzałów. Pierwszy z mieszkania wyskoczył „Sokół”, drugi „Miś”. Dowódca zaczął wydawać rozkazy. Byliśmy na polu w bardzo bliskiej odległości od wroga. Po kilkunastu minutach ginie „Miś”. Dostaje serię w brzuch. Drugi ginie „Sokół”. Dostaje serie w szyję. Zostało nas dwóch. Podczołgaliśmy się do dowódcy „Misia” i zabraliśmy jego raportówkę i pistolet. Broń „Sokoła” też zabraliśmy. Broniliśmy się nadal, bo nie słyszeliśmy rozkazu żeby się wycofywać. Myśleliśmy, że będzie rozkaz, żeby zabrać dowódcę. Ale zastępca „Czarny Renek” [Ryszard Krusche – przyp. aut.] uznał to za zbyt niebezpieczne, bo przy tym mogłoby dużo ludzi zginąć. Dostaliśmy rozkaz żeby się wycofać. Do dziś nie mogę uwierzyć, jakim cudem wydostaliśmy się spod takiego ognia – wspominał po latach „Mały”.

Po oderwaniu się od przeciwnika rozbity oddział melinował się w rejonie pobliskiego Urzędowa, gdzie dowództwo nad żołnierzami powierzono dowódcy żandarmerii Romanowi Grońskiemu „Żbikowi”. Następnie wyruszył on w rejon Janów Lubelski-Krasnystaw. W okolicach Hoszni Ordynackiej doszło do starcia z żołnierzami KBW. Była to ostatnia walka jaką stoczył „Mały” albowiem na rozkaz „Zapory” oddział miał się ujawnić.

Edward Ciupak „Mały” ujawnił się 11 kwietnia 1947 roku przed Powiatowym Urzędem Bezpieczeństwa Publicznego w Janowie Lubelskim. Niestety już 10 dni później został aresztowany i przewieziony do UB w Krasnymstawie. Tam po ciężkim śledztwie został przewieziony na lubelski Zamek. W lipcu 1947 roku odbyła się sprawa przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Lublinie, który skazał go na 15 lat więzienia i 5 lat pozbawienia praw obywatelskich. Wyrok odsiadywał w więzieniu w Sieradzu, Strzelcach Opolskich a następnie w Bytomiu, gdzie służył w karnej kompanii górniczej w kopalni Dymitrow. Po 8 miesiącach ciężkiej pracy objęła go trzecia amnestia i wyszedł na wolność. Po wyjściu na wolność ożenił się a następnie w 1958 roku wyjechał na Ziemie Odzyskane. Niestety resort bezpieczeństwa aresztował go ponownie w 1962 roku, w związku ze sprawą Andrzeja Kiszki „Leszczyny”. Za pomoc udzielaną mu w latach 50. Został skazany na 5 lat więzienia. Drugi wyrok odsiadywał w więzieniu w Wiśniczu. Wyszedł warunkowo po 3 latach i 8 miesiącach.

Aktualności starostwa

2023-03-22, godz. 07:15 Niesienie pomocy mają we krwi. Dosłownie! Dzieląc się bezcennym darem, jakim jest krew, ratują zdrowie i życie ludzkie - dzieło krwiodawców jest wielkie. Starosta białogardzki Piotr Pakuszto oraz wicestarosta… » więcej 2023-03-18, godz. 10:00 Podziękowania dla lokalnej społeczności za dar serca Taneczne popisy dzieci ze Studia Tańca Let's Dance z Młodzieżowego Domu Kultury w Białogardzie oraz dzieci i młodzieży z białogardzkiej Szkoły Tańca i Sportu… » więcej 2023-03-17, godz. 13:00 PomagaMY. Dla Adriana Tę bolesną historię państwa Stąporowskich znają wszyscy. Tragiczna śmierć pierwszego synka, dotkliwa choroba drugiego... Olbrzymia trauma. Na szczęście wiele dobrych… » więcej 2023-03-08, godz. 16:00 Pożegnanie sekretarza Podczas LI sesji Rady Powiatu w Białogardzie, która odbyła się 7 marca 2023, starosta białogardzki Piotr Pakuszto, przewodniczący Rady Powiatu Henryk Budzyła oraz… » więcej 2023-03-08, godz. 15:30 Sesja Rady. Kwiaty dla kobiet Miły akcent z okazji Dnia Kobiet. Na rozpoczęcie LI sesji Rady Powiatu w Białogardzie serdeczne życzenia paniom, które współtworzą powiatowy samorząd, złożyli… » więcej 2023-03-06, godz. 13:00 Chodniki w Kościernicy Inwestycje Powiatu Białogardzkiego. W ramach II etapu przebudowy drogi 1170Z w lutym 2023 w Kościernicy powstały chodniki. Dodajmy, że Powiat Białogardzki pozyskał… » więcej 2023-03-06, godz. 10:00 Polsko-ukraińskie spotkanie integracyjne Starosta Białogardzki Piotr Pakuszto, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Młodzieżowy Dom Kultury im. Henryka Jordana oraz Powiatowy Dom Samopomocy zapraszają na… » więcej 2023-03-04, godz. 15:00 Dzień Osadnika. Uroczystości w Białogardzie Dzień Osadnika w Białogardzie. 4 marca 2023. Uroczystość pod pomnikiem Orła Białego. Wiązanka kwiatów od Starostwa Powiatowego w Białogardzie, którą w imieniu… » więcej 2023-03-03, godz. 19:15 Ppłk. Nestorowicz. "Wyklęty" Odsłonięcie pamiątkowej tablicy, która zawisła na budynku, w którym mieszkał ppłk. Wacław Nestorowicz ps. Kalina, żołnierz Narodowych Sił Zbrojnych, powojenny… » więcej 2023-03-01, godz. 19:15 BOA. "Wyklęci" w filmie dla młodzieży Z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych, Powiat Białogardzki przy współpracy z CKiSE w Białogardzie zorganizował seans filmowy dla uczniów Liceum… » więcej
891011121314
Serwis wykorzystuje pliki cookies. Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach promocyjnych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujące z nami firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszego serwisu bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia.